บทสัมภาษณ์: ต้องเริ่มสู้ด้วยพรรคการเมือง

ประชาชาติรายสัปดาห์ ปีที่ 1 ฉบับที่ 45, 26 กันยายน 2517

ประชาชาติ : เมืองไทยควรจะดำเนินรูปแบบทางการเมือง และเศรษฐกิจในระบอบใด

บุญสนอง : การเปลี่ยนแปลงในลักษณะของการปฏิวัติสิ่งเลวร้ายต่าง ๆ ในสังคมให้สูญสิ้นไปคงจะเกิดขึ้นอย่างแน่นอน คำว่าปฏิวัตินั้นมิได้หมายถึงการยื้อแย่งอำนาจกันในหมู่คนภายในวงแคบ แต่หมายถึงการที่มหาชนมีส่วนร่วมในขบวนการและเป็นผู้ได้รับประโยชน์จากการเปลี่ยนแปลงด้วย แต่เมื่อเราพูดถึงระบบสังคมนิยมนั้นหลายคน ไม่เข้าใจสังคมนิยมที่แท้จริงซึ่งหมายถึงความเป็นประชาธิปไตยอย่างแน่นอนทั้งในการเมืองและในทางเศรษฐกิจ รวมทั้งในด้านเสรีภาพของมนุษยชนด้วย ในด้านที่เกี่ยวกับคอมมิวนิสต์ก็เช่นเดียวกัน คนไทยเราถูกหลอกให้เข้าใจว่าคอมมิวนิสต์นั้นมีความหมายตรงกันข้ามกับประชาธิปไตย แต่จริง ๆ ตามทฤษฏีทางสังคมวิทยา ระบบสังคมนิยมที่มีการพัฒนาขั้นสูงแล้ว โดยนัยนี้ย่อมหมายถึง ระบบที่มนุษย์มีความเป็นประชาธิปไตยอย่างสมบูรณ์ในด้านต่าง ๆ ไม่มีการรัดเอาเปรียบ และบีบคั้นซึ่งกันและกันในด้านใด ๆ  เพราะระบบสังคมกำหนดโครงสร้างป้องกันมิให้ความเลวร้ายเหล่านั้นเกิดขึ้น และบุคคลในระบบสังคมนั้นเองก็มีระดับความสำนึกต่อส่วนรวมและต่อสิทธิความเป็นมนุษย์ของคนแต่ละคนสูงมนุษย์ในระบบนี้จึงเป็นผู้ร่วมกันสร้างและพิทักษ์ความเป็นประชาธิปไตย ในทางการปฏิบัติมิใช่แต่ในทางเพ้อฝันเท่านั้น

ในขณะนี้ ประชาชนในประเทศต่าง ๆ พยายามสร้างสังคมของตนเพื่อให้เกิดสภาวะดังกล่าวนี้ ปัญหาในการพัฒนาสังคมนิยม และประชาธิปไตยนั้นมีมากไม่มีใครสามารถพูดได้ว่าปัจจุบันมีระบบสังคมนิยมที่พัฒนาถึงขั้นเป็นระบบคอมมิวนิสต์ ณ ที่ใด แต่ในขณะที่ประชาชนโดยทั่วไปรวมทั้งประเทศไทยด้วยต่างเรียกร้องและต่อสู้ร่วมกันเพื่อสร้างสังคมที่ดีกว่าที่เป็นอยู่ ฝ่ายต่อต้านการเปลี่ยนแปลงกลัวเสียผลประโยชน์ส่วนตนที่มีอยู่ในสถานภาพเดิม ต่างพากันบิดเบือนเจตนารมณ์ที่แท้จริงของประชาชนส่วนใหญ่ โดยการสร้างภาพหลอกลวง และให้ความหมายที่ตรงข้ามกับความเป็นจริงของสังคมนิยมและประชาธิปไตยโดยเฉพาะอย่างยิ่งการใช้คำว่าคอมมิวนิสต์เป็นเครื่องมือโดยสรุปเชื่อว่าในอนาคตนั้น สังคมไทยของเราจะต้องก้าวไปสู่การเป็นประชาธิปไตยที่มีความหมายสอดคล้องกับคำว่า สังคมนิยมอย่างแน่นอน และถ้าการที่เราพูดถึงสังคมนิยมโดยการแยกเป็นแบบนั้นแบบนี้นั้น ผมเห็นว่าเป็นการเล่นคำมากกว่า

ประชาชาติ : เรามีวิธีใดในการที่จะนำไปสู่สิ่งที่กล่าวมานั้น

บุญสนอง : การที่จะเปลี่ยนแปลงในสังคมที่ฝ่ายต่อต้านมุ่งมั่นทำทุกสิ่งทุกอย่างเพื่อจะขัดขวางนั้น ประชาชนที่มีความปรารถนา จะได้อยู่ในสังคมที่ดีกว่า ยุติธรรมกว่า มีเสรีภาพทางเศรษฐกิจและการเมืองอย่างแท้จริง จะต้องให้ความสนใจฝักใฝ่ต่อขบวนการทางการเมืองและมีส่วนในขบวนการนั้น สิ่งที่ทุก ๆ คนควรทำในขณะนี้ก็คือการร่วมมือสนับสนุนการต่อสู้ในรูปพรรคการเมืองตั้งแต่ต้นมาเมืองไทย เรายังไม่เคยมีพรรคการเมืองแม้แต่พรรคเดียวที่เป็นพรรคของประชาชน และมีจุดมุ่งหมายหรือจุดยืนเพื่อการเปลี่ยนแปลงอย่างจริงจัง ในทางรัฐสภา แต่ละพรรคที่เคยมีมาและที่จะมีขึ้นอีก เป็นพรรคการเมืองของคนส่วนน้อยที่เป็นชนชั้นอภิสิทธิ์กว่าหรือชนชั้นปกครอง และนายทุน

ในระยะหลังนี้ มีประชาชนหลายฝ่ายพยายามที่จะรวมตัวกันเป็นพรรคการเมืองของประชาชน วางแนวทางเพื่อประชาชน ฉะนั้นแนวทางสังคมนิยมที่ว่านี้คงจะเกิดขึ้นแต่พรรคของประชาชนนี้จะได้รับความสำเร็จในการนำการเปลี่ยนแปลงที่แท้จริงหรือไม่นั้นย่อมขึ้นอยู่กับประชาชน ชนชั้นที่เสียเปรียบในฐานะคนไทยคนหนึ่งมีความหวังว่าการต่อสู้ของประชาชนโดยทางพรรคการเมืองจะเป็นวิถีทางที่จะนำไปสู่การเปลี่ยนแปลงในรูปของการปฏิวัติด้วยเหตุผล ปัญญา ด้วยพลังและโดยสันติวิธี

ประชาชาติ : รัฐธรรมนูญฉบับต่อไปคิดว่าเอื้ออำนวยต่อการปกครองแบบประชาธิปไตยของไทยได้เพียงไหน

บุญสนอง : รัฐธรรมนูญที่คงจะออกมาในไม่ช้านี้ จะเป็นเครื่องมือขัดขวางการเปลี่ยนแปลงอย่างไม่น่าสงสัยนอกจากจะมีวุฒิสภาโดยการแต่งตั้งเข้ามาคานอำนาจของผู้แทนราษฎรแล้ว รัฐธรรมนูญฉบับนี้ยังมีบทบัญญัติมากมายหลายมาตราที่มีไว้เพื่อป้องกันการใช้เสรีภาพทางการเมืองของประชาชนอย่างแท้จริง เช่น มีการบัญญัติให้ประชาชนมีสิทธิเสรีภาพ และหน้าที่ตามเงื่อนไขต่าง ๆ และต้องอยู่ภายในกรอบของสิ่งที่เรียกว่าความสงบเรียบร้อยและศีลธรรมอันดี รวมทั้งหน้าที่ต่อสิ่งที่เรียกว่าชาติซึ่งสิ่งเหล่านี้ก็ยังคงขึ้นอยู่กับการตีความของผู้มีอำนาจหรืออภิสิทธิ์ชนนั้นเอง